Deyimler

Konuya ait resim

İlk Göz Ağrısı

ايلك كوز آغريسي بو دييم، سودكلريمز ايچنده اڭ برنجيسي آڭلامنده قوللانيلير. اسكيدن صواشلر شيمديكيندن چوق اولديغي ايچون، آناطولينڭ همن هر كويندن، همن هر خانه سندن شو يا ده بو جبهه ده صواشان بر عسكر اولورمش.

Konuya ait resim

Ana Gibi Yar, Bağdat Gibi Diyar Olmaz

آنا كبي يار، بغداد كبي ديار اولماز ديلمزده كي ”آنا كبي يار، بغداد كبي ديار اولماز“ سوزينڭ اصلنڭ محتملاً ”آنه كبي يار؛ بغداد كبي ديار اولماز“ اولديغنه دائر روايتلر وار. سببنه كلنجه ؛ آنه كلمه

Konuya ait resim

Dağdan Gelip Bağdakini Kovmak

طاغدن كلوب باغده كني قوغمق حقّي اولماديغي حالده امك ويريلن بر يري، بر ايشي صاحبلرندن زورله آلمه يه چاليشمق آڭلامنده قوللانيلير. معلوم امك قوتسالدر. هركسڭ امگنه صايغي كوسترملي، كيمسه نڭ حقّنى حقسز يره الندن آلمامليدر.

Konuya ait resim

Abayı Yakmak

آبايي ياقمق عبا، دوگمه يوڭدن دگيشيك قالينلقلرده ياپيلان بر تور قماشڭ آدي اولوب كنللكله بياض رنكده اعمال ايديلير. سياه رنكليسنه ايسه ”كبه “ دينير. بو جنس قماشڭ قوللانيلديغي پك چوق ير اولمقله برابر، عبا دينيلنجه

Konuya ait resim

İlk Göz Ağrısı

ايلك كوز آغريسى اسكيدن صاواشلر شيمديكندن چوق اولديغي ايچون، آناطولينڭ همن هر كويندن، همن هر خانه سندن شو يا ده بو جبهه ده صاواشان بر عسكر اولورمش. بو عسكرلرڭ كريده قالان آنالري، قرداشلري، خانملري، نشانليلري،

Konuya ait resim

Bu Boru Değil?

بو بورو دگل؟ اسكيدن عسكري اوقوللرده نرده يسه بتون ايشلر بورونڭ ويرديگي سسه كوره ياپيليرمش. ”قالق بوروسي، يات بوروسي، قراوانه ، پايدوس، درسه كير، درسدن چيق، استراحت“ وس. برچوق بورو سسي. أوگرنجيلر بو بورو سسنه

Konuya ait resim

Tazıya Muska Yazmak

تازي يه نسخه يازمق سلطان بايزيد، شهزاده لگي صيره سنده آوه اولان مراقندن طولايي جنس تازيلر بسلتيرمش. معيتنده بولونان سپاهيلردن بريسي، شهزاده نڭ كوزينه كيرمك ايچون جنس بر تازي آلير. فقط نه تعليم ياپديرديسه ،

Konuya ait resim

Akılsız Başın Cezasını Ayaklar Çeker

عقلسز باشڭ جزاسني آياقلر چكر قارشيلاشديغمز بر پروبلم قارشيسنده بعضًا، دگيشيك سببلرله لزوم ايتديگنجه دوشونمدن قرار ويررز ويا قرار ويرمك زورنده قالابيليرز. بويله عجله يه كلن طوروملرده نتيجه عموميتله بكله ديگمز كبي اولماز. دوشونمدن ويرديگمز

Konuya ait resim

Lafla Peynir Gemisi Yürümez

لافله پينير گميسي يورومز لافله پينير گميسي يورومز: ساده جه قونوشمق، طاياناغي اولمادن گرچكلشديريله ميه جك سوزلر ويرمك آڭلامنده قوللانيلان بر دييمدر. حكايه سي ايسه شويله در: روايته گوره بر زمانلر استانبولده ، ادرنه لي

Konuya ait resim

Mümin Bir Yılan Deliğinden İki Defa Isırılmaz

مؤمن بر ييلان دليگندن ايكي دفعه ايصيريلماز افنديمز عليه السّلام، مكّه لي بر شاعر اولان عمر ابن عبد اللّٰه الجماخي، بدر غزوه سنده اسير آلينوب رسول اللّهڭ حضورينه كتيريلديگي زمان، بويون بوكوب: ”سن ده بيلييورسڭكه

Konuya ait resim

Ateş Pahası

آتش بهاسي قانوني سلطان سليمان معيتيله حلقه لي جوارنده آوه چيقار. آنيدن باشلايان شدّتلي ياغمور، پادشاه و آدملريني قارشيلرينه چيقان ايلك أوه صيغينمق زورنده بيراقير. أو صاحبنڭ ياقديغي آتشڭ قارشيسنده البسه لريني قوروتوب ايصينان پادشاه،

Konuya ait resim

Keçileri Kaçırmak

كچيلري قاچيرمق ”صوسيال و طوپلومسال اولايلره اويوم صاغلامايوب دوشونجه دنگه سني بوزمق، عقلنى غائب ايتمك.“ طاغده كچيلرينى اوتلاتان بر چوبان، أوگله صيجاغنده ، بر آغاجڭ آلتنده اويوياقالمش. اويانديغنده كچيلرڭ اوتلادیغي يرده بولونمديغني كورمش. آرامش آرامش،

Konuya ait resim

İki Dirhem Bir Çekirdek

ايكي درهم بر چكردك عثمانليده درهم، اوقه نڭ درت يوزده برينه اشيت اولان، ٣،١٤٨ غراملق اسكي بر آغيرلق أولچوسيدر. استانبول ايچون بر درهم ٣،٢٠٧ غرام اولارق تثبيت ايديلمشدر. چكردك ايسه ، قويومجيلقده قوللانيلان و بش

Konuya ait resim

Denize Düşen Yılana Sarılır 

Denize Düşen Yılana Sarılır Dönem 2. Mahmut dönemi ve Kavalalı Mehmet Paşa Mısır Valisi’dir. Kendine aşırı güvenen Kavalalı Mehmet Paşa’nın amacı önce Suriye, ardından Osmanlı’yı ele geçirmektir. Oğlu İbrahim Paşa, Suriye’yi ele geçirmiş Osmanlının yolladığı

Konuya ait resim

Öküz Öldü Ortaklık Bozuldu

أوكوز ئولدي اورتاقلق بوزولدي برلكده ايش ياپان طرفلر آراسنده كي ياقينلاشمه يي صاغلايان سبب اورته دن قالقنجه اورتاقلق ده بوزولور. انسانلر برلكده ياشار، برلكده ايش ياپار و اورتاقلقلر قورارلر. اورتاقلق قارشيلقلي كوگن، صايغي و سوگي

Konuya ait resim

Ağzınla Kuş Tutsan Nafile

آغزڭله قوش طوتسه ڭ نافله عثمانلي دولتنڭ كوچلي زمانلرنده ، فرانسه ايله ايي ايليشكيلر قورولمش، بو آراده ، اسپانيه قرالنی أزمك ايچون عثمانلي دولتنڭ دستگنى كورن فرانسه ، عثمانلي پادشاهنى اڭ بيوك حكمدار اولارق طانيمشدي.

Konuya ait resim

Suratı Sirke Satmak

صورتي سركه صاتمق كولمكدن نصيبنى آلمامش و مسلگنڭ اوسته سي اولمايان عصبي بر بقّال، اڭ ايي باللريني جامكاننه صيره لر، قومشوسندن أوستون كورونمك ايسترمش. قومشوسي ايسه بونڭ عكسنه كولر يوزليمي كولر يوزلي بر آدممش. بو

Konuya ait resim

Musul Çeşmesinden Su İçmek

موصل چشمه سندن صو ايچمك موصلده ، يونس نبي زمانندن قالمه بر چشمه وارمش. صويندن ايچن معصوملره شفا، ظالملره زهر اولورمش. نه زمان شهره بر ظالم والي كوندريلسه ، خلق بر مدّت صوڭره اوني كوتوروب

Konuya ait resim

Altından Çapanoğlu Çıkmak

آلتندن چاپان اوغلي چيقمق (كيريشيلن بر ايشته بكلنمه دك تهلكه ، زورلق و صورونلرله قارشيلاشمق) تاريخمزده چاپان اوغلي لقبيله آڭيلان بر سلاله واردر. يوزغات شهرينى قوران احمد پاشا بو سلاله نڭ ايلك طانينمش كيشيسي اولوب،

Konuya ait resim

Çam Devirmek

چام دویرمك لغاتده ؛ قارشيسنده كينڭ اكسيك و قصورلي طرفنه طوقوناجق بر سوز سويله مك، سويلنمه مسي كركن شيئي آغزندن قاچيرمق، پوت قيرمق، غاف ياپمق معناسنه كلن ’چام دویرمك‘ دييمنڭ نره دن كلديگنه دائر خلق

Konuya ait resim

Yalancının Mumu Yatsıya Kadar Yanar

يالانجينڭ مومي ياتسي يه قدر يانار ”كيشينڭ سويله ديگي يالان قيصه سوره ده اورته يه چيقار“ آڭلامنده قوللانيلان بر آتاسوزيمزدر. حكايه سنه كلنجه ؛ الكتريگڭ اولماديغي اسكي زمانلرده ياتيلي اگيتيم كورن برقاچ چوجق آرالرنده آڭلاشمه

Konuya ait resim

Ben Eğri Büğrü Adam Sevmem

بن اگري بوگري آدم سومم بر كون ييلانله تيلكي آرقداش اولور. كونلرجه كزر، طولاشيرلر. دوستلقلري اييجه ايلرلر؛ تاكه بر دره نڭ كنارينه كلنه قدر. تام بو آنده تيلكي صويه دالار، دره نڭ قارشيسنه كچمك أوزره

Konuya ait resim

Eline Su Dökemez

İki kişiyi karşılaştırırken daha önemsiz, değersiz, yeteneksiz, geri gördüğümüz kişi için, “Ötekinin eline su bile dökemez” deyimini kullanırız. Eskiden namaz abdesti alınırken, abdest alan kişi, bir usta ise, çırakları, kalfaları; Medrese hocası ise mollaları; öğretmen

Konuya ait resim

Bir Çuval İnciri Berbat Etmek

Bir Çuval İnciri Berbat Etmek Yanlış bir davranış veya sözle, olumlu giden bir işi bozmak anlamında bir deyim. İncir, satılmak üzere hazırlanırken içlerinde çürük, kurtlu, hastalıklı olanlar ayrılır. İyi ayıklanmaz da içlerinde kurtlu, çürük olanlar

Konuya ait resim

Dokuz Doğurmak

Dokuz Doğurmak Vakti zamanında, Çengeloğlu Tahir Paşa, o dönem için asayişi bozuk olan İzmir’de geceleri belirli saatler arasında sokağa çıkma yasağı uygulamış. Bir gece o saatlerde yasağa uymayan ya da sokakta olan insanları zaptiyeler toplayıp

Konuya ait resim

Dananın Altında Buzağı Aramak

طانه نڭ آلتنده بوزاغي آرامق دييم، باشقه سني صوچلامق ايچون بهانه لر بولمق آڭلامنه كلير. قصورسز قول يوقدر. هركسڭ بر قصوري واردر. باشقه لريني حقسز يره برطاقيم بهانه لرله صوچلامق طوغري دگلدر. بز باشقه لريني

Konuya ait resim

Kedi İle İlgili Deyimler

كدي ايله ايلگيلي دييملر حيوانلر آراسنده ، انسانه اڭ ياقين، اڭ صيجاق طوران حيوان كدي اولملي. بو ياقينلق، براز ده قارشيلقلي. كدي، انسانه ياقين طورديغي قدر، انسان اوغلي ده كنديني اوڭا ياقين حسّ ايتمش. بو

Konuya ait resim

Ağaca Çıksa Pabucu Yerde Kalmaz

Ağaca Çıksa Pabucu Yerde Kalmaz “Çok ihtiyatlıdır, kolay kolay başı derde girmez” manasında bir deyimdir. Nasreddin Hoca merhum bir gün ayağında yeni pabuçları ile dolaşırken, mahallenin şakacı afacanları, pabuçlarını saklamak ve Hocaya arattırmak için bir

Konuya ait resim

Bir Fincan Kahvenin Kırk Yıl Hatırı Var

Bir Fincan Kahvenin Kırk Yıl Hatırı Var “Bir fincanın kahvenin kırk yıl hatırı var” sözü, yaygın bir rivayete göre; Üsküdarlı bir kahve satıcısının, Rum gemi kaptanına kahve ikram etmesiyle başlar. Aradan 40 yıl geçer ve

Konuya ait resim

Çorba İsimleri

Süleymaniye Çorbası سليمانيه چوربه سي Ezogelin Çorbası ازو كلين چوربه سي Arapaşı Çorbası عرب آشي چوربه سي Helle Çorbası هلّه چوربه سي Balkan Çorbası بالقان چوربه سي Kıymalı Tarhana Çorbası قييمه لي ترخانه چوربه سي

Konuya ait resim

Ölme Eşeğim Ölme Yaz Gelsin de Yonca Bitsin

Ölme Eşeğim Ölme Yaz Gelsin de Yonca Bitsin Şimdi gerekli olan şey, gelecekte temin edilebilir. O zamana kadar kim öle, kim kala. Belki de ileride hiçbir işe yaramaz. Bu deyim umutsuz bir beklentiyi anlatır. İnsanları

Konuya ait resim

Ayıkla Pirincin Taşını

آييقلا پرنجڭ طاشني بر زورلغي آشمق ايستركن، بر انگلي اورته دن قالديرمه يه چاليشيركن بعضًا هيچ بكلنمه دك سورپريز اولايلر چيقار و داها بيوك انگللر قارشيڭزه ديكيلير. بويله طوروملرده بو دييم قوللانيلير. دييمڭ حكايه سي

Konuya ait resim

Maymun Gözünü Açtı

مايمون كوزيني آچدي ”آرتيق بو انسان، بو خلق عقللاندي. كچيرديگي آجي تجربەلر اونڭ عقلنى باشنە كتيردي. بو انساني، بو خلقي آرتيق آلداتاماياجقسڭز.“ أوّلجە بر آدمڭ هر شيئي تقليد ايدن بر مايموني وارمش. هر كون مايمونني

Konuya ait resim

Kazın Ayağı Öyle Değil

قازڭ آياغي أويله دگل ”سن أويله دوشونويورسڭ اما ياڭيلغي ايچنده سڭ. ايشلر سنڭ بيلديگڭ و دوشونديگڭ كبي دگل.“ ايشلر بعضًا اومولديغي كبي كيتمز. بعضیلري ايسه بزه عائد ايشلرڭ طيقيرنده كيتديگني ظنّ ايدر. اما ايشڭ ايچنده